Kinh tế số đang trở thành một xu hướng tất yếu của thời đại, có tác động sâu sắc đến mọi mặt của đời sống kinh tế – xã hội. Vậy kinh tế số là gì? Đặc điểm và vai trò của kinh tế số hiện nay như thế nào? Cùng Blog Tuyển Dụng tìm hiểu trong bài viết chi tiết “Kinh tế số là gì? Đặc điểm và vai trò của kinh tế số hiện nay” ngay sau đây nhé.
Kinh tế số là gì?
Kinh tế số là một mô hình kinh tế vận hành chủ yếu dựa trên công nghệ số, đặc biệt là các giao dịch điện tử. Hoặc bạn cũng có thể hiểu rằng, kinh tế số là một mô hình dựa trên sự chuyển đổi và tích hợp công nghệ số vào các hoạt động kinh tế truyền thống.
Đặc điểm của kinh tế số là gì?
Mô hình kinh tế số sẽ có những đặc điểm khác biệt so với nền kinh tế truyền thống. Cụ thể, dưới đây sẽ là một số đặc điểm quan trọng của nền kinh tế số mà bạn có thể tham khảo:
Tăng cường sức mạnh của dữ liệu và thông tin
Trong mô hình kinh tế số, đặt dữ liệu sẽ được đặt ở vị thế trung tâm của mọi hoạt động. Lúc này, dữ liệu không chỉ để định hình chiến lược mà còn để dự đoán xu hướng thị trường, nâng cao hiệu suất kinh doanh. Sự kết hợp linh hoạt giữa big data và trí tuệ nhân tạo giúp doanh nghiệp đưa ra quyết định dựa trên thông tin chính xác và nhanh chóng.
Tìm hiểu thêm: Trí tuệ nhân tạo trong tuyển dụng và xu hướng mới của thời đại số
Khả năng kết nối toàn cầu
Internet và công nghệ thông tin đã phá vỡ các rào cản về không gian và thời gian, từ đó giúp doanh nghiệp và người tiêu dùng trên khắp thế giới kết nối với nhau một cách dễ dàng. Theo đó, trong nền kinh tế số, các doanh nghiệp có thể dễ dàng tiếp cận khách hàng tiềm năng ở bất kỳ đâu trên thế giới. Họ cũng có thể hợp tác với các đối tác trên toàn cầu để phát triển sản phẩm, dịch vụ và mở rộng thị trường.
Mô hình kinh doanh linh hoạt
Trong nền kinh tế số, các doanh nghiệp thường tập trung vào việc cung cấp dịch vụ và trải nghiệm khách hàng. Các sản phẩm vật lý không còn là yếu tố quyết định duy nhất đối với sự thành công của doanh nghiệp.
Theo đó, doanh nghiệp cũng sẽ thay đổi hành vi bán hàng của mình. Họ không chỉ bán sản phẩm, mà còn cần tập trung tạo ra giá trị cho khách hàng qua các dịch vụ kỹ thuật số, tương tác trực tuyến. Mô hình kinh doanh linh hoạt này thúc đẩy sự sáng tạo và đáp ứng nhanh chóng đối với mong muốn của khách hàng.
Sự linh hoạt và đổi mới
Sự thay đổi nhanh chóng, liên tục của nền kinh tế số sẽ đòi hỏi doanh nghiệp cần có sự linh hoạt, khả năng thích nghi tốt với sự thay đổi để duy trì và tăng cường vị thế của mình trong thị trường.
Doanh nghiệp có thể tăng cường sự linh hoạt và đổi mới bằng những cách như đầu tư vào nghiên cứu, phát triển sản phẩm/dịch vụ mới, tuyển dụng các nhân tài phù hợp với yêu cầu linh hoạt của tổ chức, phát triển và duy trì văn hóa đổi mới trong doanh nghiệp,…
Quản lý dựa trên nền tảng
Một đặc điểm khác của nền kinh tế số là các doanh nghiệp, tổ chức sẽ thực hiện quản lý hoạt động kinh doanh, sản xuất dựa trên các nền tảng kỹ thuật số. Các nền tảng kỹ thuật số này sẽ cung cấp cho các doanh nghiệp một giải pháp tổng thể để quản lý các hoạt động kinh doanh của mình. Điều này giúp các doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và chi phí, đồng thời tăng cường hiệu quả hoạt động.
Tập trung vào trải nghiệm người dùng
Trong nền kinh tế số, trải nghiệm người dùng (UX) là một yếu tố quan trọng quyết định sự thành công của doanh nghiệp. Các doanh nghiệp trong nền kinh tế số cần hiểu rõ nhu cầu và mong muốn của khách hàng. Họ cần thiết kế và cung cấp các sản phẩm, dịch vụ đáp ứng được nhu cầu của khách hàng.
Vai trò hiện nay của kinh tế số là gì?
Trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, sự bùng nổ và phổ biến của internet, công nghệ kỹ thuật số đã càng nhấn mạnh hơn vài trò của mô hình kinh tế số. Cụ thể, dưới đây là những vai trò của nền kinh tế số mà bạn có thể tham khảo:
Vai trò với nền kinh tế chung
Đối với nền kinh tế chung, kinh tế số như một xu hướng bắt buộc để giúp mỗi quốc gia, khu vực có thể phát triển. Cụ thể, đối với nền kinh tế chung, mô hình kinh tế số sẽ có những vai trò như sau:
- Thúc đẩy sự tăng trưởng kinh tế chung cho quốc gia, vùng lãnh thổ.
- Tạo ra nhiều cơ hội việc làm cho thị trường lao động.
- Mang đến nhiều cơ hội để tiếp cận, chia sẻ thông tin cũng như kiến thức cho cộng đồng, từ đó thúc đẩy sự phát triển chung.
Vai trò với doanh nghiệp, tổ chức
Đối với các tổ chức, doanh nghiệp kinh doanh, sản xuất, mô hình kinh tế số vừa đóng vai trò quan trọng và cũng mang lại nhiều lợi ích. Ví dụ như một số vai trò và lợi ích như sau:
- Tăng cường hiệu quả kinh doanh do quá trình phát triển được tối ưu hóa.
- Mở rộng quy mô thị trường ra toàn cầu, từ đó gia tăng doanh số và lợi nhuận.
- Tăng cường cạnh tranh bằng cách cung cấp các sản phẩm, dịch vụ mới, đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng.
- Giảm chi phí sản xuất, kinh doanh, vận hành, từ đó tăng lợi nhuận.
Vai trò với người lao động
Kinh tế số đóng vai trò tạo ra những thay đổi đáng kể trong thị trường lao động và người lao động. Ví dụ như:
- Mở ra cửa cho sự linh hoạt trong lựa chọn nghề nghiệp, khuyến khích sự sáng tạo và tự do sáng tạo.
- Tạo ra nhiều việc làm mới, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ thông tin, thương mại điện tử, dịch vụ số,…
- Kinh tế số giúp người lao động tăng thu nhập nhờ vào việc gia tăng cơ hội việc làm, tăng năng suất lao động và nâng cao trình độ chuyên môn.
Tìm hiểu thêm: Ngành tuyển dụng nhân sự và tầm quan trọng trong thời đại số
Thực trạng kinh tế số ở Việt Nam hiện nay
Tính đến tháng 11/2023, Việt Nam vẫn đang là nước có tốc độ tăng trưởng kinh tế số nhanh nhất trong khu vực Đông Nam Á hiện nay. Trong bối cảnh khó khăn của nền kinh tế toàn cầu, Việt Nam vẫn duy trì đà tăng trưởng mạnh mẽ. Trong khi thương mại toàn cầu chỉ tăng 2,7% trong năm 2022, thương mại điện tử và kinh tế số tại Việt Nam tiếp tục là một nguồn động lực quan trọng.
Theo đánh giá của Google, Temasek và Bain & Company, Việt Nam không chỉ duy trì vị thế là quốc gia có tốc độ tăng trưởng kinh tế số nhanh nhất trong hai năm liên tiếp (2022 và 2023), mà còn dự báo sẽ tiếp tục giữ vị trí này đến năm 2025 (đồng hạng với Philippines). Tổng giá trị hàng hoá (GMV) của Việt Nam dự kiến sẽ đạt tỷ lệ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) ở mức 20%, từ 30 tỷ USD vào năm 2023 lên gần 45 tỷ USD vào năm 2025.
Đặc biệt, thương mại điện tử Việt Nam không chỉ là điểm sáng mà còn là động lực cho nền kinh tế – xã hội. Dữ liệu từ Bộ Công Thương cho thấy tốc độ tăng trưởng ổn định ở mức 20% năm 2022, và dự kiến sẽ đạt 20,5 tỷ USD trong năm nay. Các chuyên gia cũng lên kế hoạch với mục tiêu đầy thách thức như đóng góp 20 – 25% tỷ trọng kinh tế số và tăng doanh số bán lẻ thương mại điện tử.
(Thông tin được tổng hợp theo Tạp Chí Thitruongtaichinhtiente.vn)
Giải pháp thúc đẩy phát triển kinh tế số cho doanh nghiệp
Kinh tế số đang trở thành xu hướng phát triển tất yếu của nền kinh tế thế giới và Việt Nam. Để phát huy tối đa tiềm năng của kinh tế số, doanh nghiệp có thể tham khảo một số giải pháp đang được đề xuất như sau:
Tăng cường nhận thức về kinh tế số
Để phát triển hiệu quả trong thời đại kinh tế số, doanh nghiệp cần có một hiểu biết về mô hình kinh tế này, từ đó sẽ giúp nắm bắt các cơ hội và thách thức mà nó mang lại. Điều này có thể được thực hiện thông qua việc tìm kiếm thông tin trên Internet, theo dõi các báo chí và tạp chí chuyên ngành. Doanh nghiệp cũng có thể học hỏi từ những doanh nghiệp tiên phong trong chuyển đổi số để áp dụng cho tổ chức của mình.
Đầu tư mạnh mẽ cho công nghệ
Công nghệ đóng vai trò then chốt trong việc xây dựng nền tảng cho kinh tế số. Việc đầu tư vào công nghệ không chỉ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa hiệu suất làm việc mà còn nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường ngày càng khốc liệt. Để có đầu tư hiệu quả, doanh nghiệp cần xác định rõ nhu cầu cụ thể của mình và chọn lựa những công nghệ phù hợp với lĩnh vực kinh doanh và khả năng tài chính.
Phát triển nguồn nhân lực về kỹ năng số
Để đạt được sự thành công trong môi trường số hóa, doanh nghiệp cần tập trung vào việc phát triển nguồn nhân lực với những kỹ năng chính, bao gồm kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin, khả năng phân tích dữ liệu, và kỹ năng lập trình. Ngoài ra, sự tư duy sáng tạo và khả năng đổi mới cũng là yếu tố quan trọng để thúc đẩy sự phát triển của doanh nghiệp trong thời kỳ chuyển đổi số.
Tìm hiểu thêm: Các cấp độ phân tích dữ liệu nhân sự trong doanh nghiệp
Tận dụng chính sách từ Chính phủ
Chính phủ sẽ chịu trách nhiệm trong việc tạo ra một môi trường kinh doanh thuận lợi, bao gồm cả việc hoàn thiện khung pháp lý và hạ tầng kỹ thuật. Hỗ trợ doanh nghiệp trong việc tiếp cận nguồn vốn và đào tạo nguồn nhân lực đóng vai trò quan trọng.
Để tận dụng điều đó, doanh nghiệp cũng cần đầu tư vào xây dựng cơ sở dữ liệu số và áp dụng công nghệ số để linh hoạt đáp ứng với sự biến đổi trong nền kinh tế. Việc đảm bảo an ninh cho cơ sở dữ liệu và thông tin mạng là yếu tố không thể thiếu, giúp bảo vệ tài sản thông tin của họ và duy trì sự tin tưởng từ phía khách hàng và đối tác.
Hy vọng bạn sẽ hiểu hơn về kinh tế số là gì qua bài viết trong chuyên mục Quản trị doanh nghiệp ngày hôm nay. Để doanh nghiệp có thể phát triển bền vững trong nền kinh tế này, doanh nghiệp cần lưu ý tập trung vào việc tuyển dụng và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.
Để tìm kiếm nguồn nhân lực chất lượng cao, phù hợp với nhu cầu phát triển kinh tế số, doanh nghiệp có thể truy cập vào nền tảng tuyển dụng – kết nối việc làm TopCV.vn. TopCV.vn là nền tảng kết nối hàng triệu ứng viên tiềm năng với các doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp nhanh chóng tìm kiếm được nhân sự phù hợp với yêu cầu.
Truy cập ngay TopCV.vn để đăng tin tuyển dụng và tìm kiếm ứng viên chất lượng cao giúp doanh nghiệp của bạn phát triển tốt hơn trong nền kinh tế số hiện nay nhé.
Tìm hiểu thêm: Biến động nhân sự đang là thời cơ hay thách thức trong tuyển dụng?
